Bilimsel araştırmalarda ölçme araçlarının kalitesi, elde edilen sonuçların güvenilirliği ve geçerliliği üzerinde doğrudan etkilidir. Ancak, ölçek geliştirme ve uyarlama süreçleri çoğu zaman yalnızca teknik bir işlem olarak görülmekte, bu durum araştırmacıların farkında olmadan hatalı ölçüm araçları kullanmalarına neden olmaktadır. Bu webinar, ölçek geliştirme ve uyarlama sürecinde yapılan temel hataları sistematik bir biçimde ele almakta ve katılımcılara bu hatalardan kaçınmak için gerekli bilgi ve becerileri kazandırmayı hedeflemektedir.
Eğitimde ilk olarak, ölçek geliştirme sürecinin temel aşamaları –kavramsal çerçevenin oluşturulması, madde havuzunun hazırlanması, uzman görüşü alınması, pilot uygulama yapılması ve istatistiksel analizlerin gerçekleştirilmesi– ayrıntılı biçimde ele alınacaktır. Bu aşamalarda yapılan yaygın metodolojik hatalar (örneğin, düşük madde sayısıyla faktör analizi yapılması, madde-toplam korelasyonu düşük ifadelerin korunması, örneklem büyüklüğünün yetersiz seçilmesi) somut örneklerle tartışılacaktır.
İkinci bölümde, ölçek uyarlama süreçlerinde karşılaşılan dilsel, kültürel ve kavramsal sorunlara değinilecektir. Katılımcılar, uluslararası kabul görmüş uyarlama yönergeleri (örneğin, Beaton, Sousa & Rojjanasrirat modelleri) çerçevesinde çeviri, geri çeviri, uzman paneli değerlendirmesi ve pilotlama adımlarının nasıl yürütülmesi gerektiğini öğreneceklerdir.
Ayrıca, güvenirlik indeksi kestirim yöntemleri (Cronbach Alfa, McDonald’s Omega, test-tekrar test, madde yanıt kuramı temelli yaklaşımlar) ve geçerlik analizleri (yapı, kapsam, ölçüt geçerliği) örnek verilerle açıklanacaktır. Webinar, yalnızca teorik bilgiye değil, pratik çözüm önerilerine de odaklanacaktır.
Son olarak, uygulama yönergeleri, etik ilkeler, veri raporlama standartları ve araştırma makalelerinde sonuçların doğru biçimde sunulması konuları ele alınacak; katılımcılara uluslararası dergilerde kabul gören en iyi uygulamalar hakkında rehberlik edilecektir.
Bu webinar, sosyal bilimler, eğitim, psikoloji ve sağlık bilimleri gibi alanlarda çalışan araştırmacılara, ölçek geliştirme ve uyarlama süreçlerinde sıkça karşılaşılan hataları tanıma ve önleme becerisi kazandırmayı amaçlamaktadır. Katılımcılar, ölçek oluşturma aşamalarında yapılan metodolojik ve istatistiksel hataları, geçerlik ve güvenirlik analizlerinde dikkat edilmesi gereken noktaları öğrenme fırsatı bulacaklardır. Ayrıca, ölçek uyarlama sürecinde dilsel ve kültürel eşdeğerlik sağlama, pilot uygulama yürütme ve sonuçları yorumlama konularında pratik bilgi edinilecektir. Eğitim sonunda katılımcılar, araştırmalarında kullanacakları ölçme araçlarını daha güvenilir, geçerli ve bilimsel ilkelere uygun biçimde tasarlayabilecek, mevcut ölçekleri kültürel bağlama uygun olarak uyarlama konusunda daha yetkin hale gelecektir.